گرده افشانی

گرده افشانی عبارت است از

 انتقال دانه گرده از پرچمها به کلاله. 

چنانچه پرچمها و کلاله در یک گل واقع شده باشند

 اصطلاحا خود گرده افشانی (Self pollination) نامیده میشود. 

وقتی که آنها در گلهای مختلف مخصوصا در گیاهان مجزا از هم بوده باشند

اصطلاحا دگر گرده افشانی (Cross pollination) نامیده میشود.

 نتیجه مهم گرده افشانی ، 

بالا بردن شانس ایجاد تنوع در مواد ژنتیکی فرزندان است.

 در دگر گرده افشانی حقیقی ، کروموزومها ،

 اختلاطی تازه را از کروموزومهای دو والد دریافت میکنند.

 انواع گرده افشانی

 گرده افشانی مستقیم در گرده افشانی مستقیم 

دانه های گرده یک گل به روی مادگی همان گل

 یا گل دیگری که بر روی همان گیاه قرار دارد انتقال می یابد. 

 این نوع گرده افشانی بطور معمول در یک گل هرمافرودیت 

که پرچمها و مادگی آن با هم می رسند، انجام میشود.

 همچنین در مواردی مانند گل نخود که گلبرگها فضای مسدودی بوجود آورده 

و پرچمها و مادگی در آن جای می گیرند اجبارا گرده افشانی مستقیم انجام می دهند.

 در گرده افشانی مستقیم تنها یک والد در پدید آوردن گیاهان جدید نقش دارد.

 به همین مناسبت نسل حاصل به هم و به والد خود شباهت بیشتری دارن

 و تنوع و گوناگونی بین آنها کم است.

 چنین گیاهانی در برابر شرایط متحول شانس بقای کمتری دارند.

 به همین مناسبت این نوع گرده افشانی در طبیعت کمتر است.

 علل و عوامل گرده افشانی مستقیم 

گرده افشانی پرچم یک گل همزمان با آمادگی

 کلاله همان گل برای پذیرش گرده انجام می گیرد. 

حرکات طبیعی پرچمها (در گیاهان تیره گزنه) یا حرکات گل توسط باد 

و حشرات دانه گرده گل را بر روی کلاله همان گل قرار می دهد.

 گرده افشانی غیر مستقیم

هر گاه گرده افشانی بین دو گل (تک جنسی یا هرمافرودیت)

 از یک گونه که در روی دو گیاه مجزا قرار دارند

 انجام گیرد گرده افشانی را غیر مستقیم می نامند. 

در این حالت دو والد پیدایش نسل جدید شرکت می کنند

 و در نتیجه نسل حاصل متنوع تر بوده موقعیت

 مناسب تری برای سازش با محیط را دارا هستند.

 گرده افشانی غیر مستقیم به کمک حشرات ، باد ، آب ، جانوران دیگر

 و بطور مصنوعی بوسیله آدمی انجام میگیرد.

 اما گرده افشانی بوسیله حشرات و باد عمومیت بیشتری دارد. 

گرده افشانی بوسیله حشرات گرده افشانی بوسیله

 حشرات در بین گیاهان بسیار رایج است.