فتو علوم

علمی و آموزشی

فتو علوم

علمی و آموزشی

آشنایی با سیستم گردش خون


عمل دستگاه گردش خون

بر آوردن نیازهای بافتها است، 

یعنی حمل مواد غذایی به بافتها ، 

حمل فراورده‌های زائد به خارج از بافتها ، 

رساندن هورمونها از یک قسمت بدن به قسمت دیگر 

و بطور کلی حفظ یک محیط مناسب در تمام 

مایعات بافتی برای بقا و عمل مناسب سلولهاست. 

با این وجود گاهی درک این موضوع مشکل است 

که چگونه جریان خون درارتباط

 با نیازهای بافتها تنظیم میشود 

و چگونه قلب و گردش خون کنترل میشوند 

تا برون ده قلب و فشار شریانیمورد نیاز 

برای جلو راندن خون را تامین کند. 

بنابراین دستگاه گردش خون در بدن انسان 

یکی از حیاتی ترین و مهم ترین وظایف 

یعنی انتقال مواد را بر عهده دارد 

و با دستگاه تنفسی، گوارشی و دفعی ارتباط نزدیکی دارد.

وظیفه  اصلی دستگاه گردش خون 

همان طور که گفته شد

دستگاه گردش خون در انتقال مواد نقش دارد.

 به واسطه عملکرد دستگاه گردش خون 

مواد غذایی لازم به سلول ها رسیده 

و مواد زائد سلول از آنها دور می شود.

 از طرف دیگر اکسیژن مورد نیاز سلول تامین شده

 و دی اکسید کربن از بدن جمع میشود.

اجزا دستگاه گردش خون عبارتند از

دستگاه گردش خون از سه بخشتشکیل شده است.

 قلب، رگ ها

رگ ها که شامل :

 سرخرگ، سیاهرگ ، مویرگ و خون 

نقش مهم  قلب در گردش خون 

قلب اندامی است

 در قفسه سینه که در مجاورت شش ها قرار گرفته 

و به سمت چپ بدن تمایل دارد 

و همانند یک تلمبه خون را در رگها پمپ میکند 

تا انرژی لازم را برای حرکت خون در رگ ها فراهم سازد 

و خون بتواند در سرتاسر بدن گردش یابد. 

قلب یک انسان به طور متوسط به

 اندازه مشت گره کرده فرد است

و در یک فرد بالغ حدود ۳۰۰ گرم وزن دارد.

عمل دستگاه گردش خون

جریان خون هر بافت بدن  همیشه بطور تقریبا دقیق 


در رابطه با نیازهای بافتی کنترل می‌شود. 


هنگامی که بافتها فعال هستند به خون بسیار بیشتری 


از حال استراحت خود نیاز دارند


و این مقدار گاهی به 20 تا 30برابر حال استراحت می‌رسد.


با این وجودقلب  بطور طبیعی نمی‌تواند برون ده


خود را بیش از 4 تا 7 برابر افزایش دهد.


 بنابراین این امر امکان پذیر نیست که هرگاه 


بافت خاصی نیاز به خون بیشتری داشته باشد،


 جریان خون در تمام بدن افزایش داده شود.


 به جای آن رگهای ریز هر بافت بطور مداوم 


نیازهای بافت از قبیل اکسیژن و مواد غذایی تجمع CO2 


و سایر فراورده‌های زاید بافتی را بررسی کرده 


و اینها به نوبه خود جریان خون موضعی را


 بطور بسیار دقیق در حد


 مورد نیاز برای فعالیت بافت کنترل میکنند.


  1. برون ده قلب بطور عمده توسط مجموع 

  2. تمام جریان خونهای موضعی بافتی کنترل می‌شود. 

  3. هنگامی که خون از یک بافت عبور می‌کند 

  4. بلافاصله از راه وریدها به قلب باز می‌گردد. 

  5. قلب به این افزایش جریان ورودی خون

  6.  با تلمبه زدن تقریبا تمامی آن بلافاصله به داخل

  7.  شریانها که خون از آنها آمده بود جواب میدهد.

  8.  از این نظر قلب به عنوان یک

  9.  موجود خودکار عمل کرده

  10.  و به نیاز‌های بافتها جواب میدهد. 

  11. اما قلب از نظر این جواب خود در حد کمال عمل نمیکند

  12.  بنابراین قلب غالبا نیاز به کمک به شکل سیگنال عصبی  ویژه دارد

  13.  که آنرا وادار سازد تا مقادیر جریان خون مورد نیاز را تلمبه بزند.

  1. بطور کلی فشار شریانی بطور متوسط از 

  2. کنترل جریان خون موضعی 

  3. یا 

  4. کنترل برون ده قلبی کنترل میشود. 

  5. شامل افزایش نیروی تلمبه زدن قلب ،

  6.  انقباض منابع ذخیره خون در وریدهای بزرگ 

  7. جهت تامین خون بیشتر برای قلب و تنگ شدن عمومی 

  8. قسمت اعظم آرتریولها در سراسر بدن بطوریکه

  9.  خون بیشتری در درخت شریانی تجمع یابد. 

  10. سپس در طی مراحل زمانی طولانی‌تر یعنی در طی 

  11. ساعتها و روزها ، کلیه ها یک نقش 

  12. بزرگ اضافی در کنترل فشار هم توسط 

  13. ترشح هورمون‌های کنترل کننده فشار 
  14. و هم توسط تنظیم حجم خون ایفا می کنند.

  15. دستگاه گردش خون دارای یک سیستم بسیار وسیع و گسترده

  16.  برای کنترل فشار شریانی است. 

  17. به عنوان مثال هرگاه در هر زمانی فشار بطور قابل
  18.  ملاحظه‌ای از حد متوسط طبیعی خود 

  19. یعنی 100 میلیمتر جیوه کمتر شود،

  20.  رگباری از رفلکسهای عصبی در ظرف

  21.  چند ثانیه یک تغییرات گردش خونی برای 

  22. بالا بردن مجدد فشار تا حد طبیعی ایجاد میکنند.