لحظه تولد ماهی
در ماهی های غضروفی:
الف- اکثر گونه های که کوچک و کف زی
و نزدیک ساحل زندگی میکنند تخم گذار بوده
و این تخمها در درون کیسه تخم که از
جنس کراتین میباشند قرارگرفته ورها میشوند
این کیسه تخم کیف پری دریایی نیز نامیده میشود
در ماهیهای غضروفی باله شکمی نرها
دارای اندامی به نام کلاسپر بوده که در هنگام
جفت گیری تحت اثر هورمون ادرنالین سخت شده
و به درون کلواک ماده اسپرم ریخته میشود
تا از انجا به اویدوکت رانده شود تا بتواند
با تخمک لقاح یافته و تخم
از دستگاه تناسلی ماده خارج شود.
ب-در گونه های زنده زا که بزرگتر بوده
و در ابهای عمیق ودور از ساحل زندگی میکنند
بخشی از اویدوکت تبدیل به رحم شده
و جنین را محافظت میکند و جنین توسط
کیسه زرده تغذیه میشود درعده ای از
دیواره رحم ماده ای شیری ترشح شده که از طریق
اسپیراکل به درون روده جنین ریخته میشود
و در گونه هایی نظیر کوسه ماهیها
کیسه زرده جفت را ایجاد کرده
و تغذیه جنین از طریق ان انجام میگیرد
بنابراین بیشتر ماهیها تخم میگذارند.
این تخمها یا در آب فرو میروند
و یا روی آب شناور میمانند.
پوسته ی خارجی تخم ماهی
از یک لایه ی شفاف پوشیده شده است.
در داخل پوسته، خود تخم ماهی قرار گرفته است
که از زرده و پروتوپلاسم تشکیل میشود.
پروتوپلاسم ماده ی زنده ای است
که بعداً به ماهی تبدیل میشود.
این زرده مانند زرده ی تخم مرغ مواد غذایی
را که برای رشد ماهی لازم است فراهم میسازد.
سلول تخم ماهی به وسیله ی
یک اسپرم از ماهی نر بارور میگردد.
این اسپرم شناکنان به طرف سلول تخم می آید
و از راه پوسته به درون تخم نفوذ می کند.
پوسته ی تخم سوراخ کوچکی دارد که
درست در بالای سلول واقع شده است.
اسپرمهایی که به سوی تخم شنا میکنند،
فقط از راه همین سوراخ است
که میتوانند وارد تخم شوند.
بعد از اینکه اسپرمها به این
ترتیب وارد تخم ماهی شدند،
تخم به وسیله ی یکی از اسپرمها بارور خواهد شد.
آنگاه مراحل زندگی در درون تخم آغاز میگردد.
سلولها آن قدر تقسیم میشوند تا بالاخره
یک ورقه ی نازک به وجود می آورند
و سراسر زرده را می پوشانند.
این ورقه به تدریج شکل
ماهی آینده را به خودش میگیرد.
روی ورقه ی مزبور یک برجستگی به چشم میخورد
که بعدها سر ماهی خواهد شد.
عضله های ماهی آینده به صورت
نقطه های ریز به وجود می آیند
و دُم ماهی آینده نیز به صورت
یک برآمدگی شکل میگیرد.
در این حالت، ماهی به صورت جنین است
و این جنین در داخل تخم ماهی به
مراحل رشد خویش ادامه میدهد.
بعد از چند روز، پوسته ی تخم نرم میشود
و ماهی جنین از داخل تخم خود خارج میگردد.
ماهی نوزاد بعد از این مرحله
آزادانه به هر طرف شنا میکند،
رشد مییابد و رفته رفته به
یک ماهی بالغ مبدل خواهد گشت.
تا اینجا بیشتر بحث ما به تخم هایی مربوط می شد
که دربیرون ازبدن ماهی مادر گذاشته و بارور میشوند.
ماهیهایی که تخم می گذارند،
در اصطلاح جانورشناسی تخم گذار نامیده می شوند.
اما بعضی دیگر از انواع ماهیها نیز وجود دارند
که بچه زا یا زنده زا هستند؛
یعنی به جای اینکه تخم بگذارند،
نوزاد زنده ای را به وجود می آورند.
در این قبیل ماهیها تخمهای ماهی
در درون بدن ماهی ماده بارور میشوند
و پس از طی کردن مراحل رشد خود
به صورت نوزاد ماهی در می آیند.
نوزادهای ماهی بعد از پایان مراحل جنینی،
از شکم مادر خارج میشوند.
