تشکیل آتشفشان
تشکیل آتشفشان
ماگما میتواند به زیر سنگ‌کره فشار وارد کند،
البته این پدیده نادرتر از تشکیل ماگما
در اطراف محدوده لایه‌هاست.
این فعالیت آتشفشانی بین لایه‌ای،
حاصل تشکیل مواد داغ گوشته
در گوشته زیرین و فشار آوردن به گوشته بالایی است.
این مواد که تنوره گوشته را تشکیل میدهند،
یک "نقطه داغ/Hot spot" ایجاد می‌کنند.
این مواد به دلیل داغ بودن، در زیر
پوسته زمین تبدیل به ماگما میشود.
نقطه داغ به خودی خود ثابت است
ولی با حرکت لایه‌های قاره‌ای به سمت آن،
ماگمای داخل نقطه داغ یک رشته آتشفشان درست میکند
که به محض دور شدن از نقطه داغ از بین می‌رود.
آتشفشانی هاوایی
که گمان می‌رود 70 میلیون سال قدمت دارند،
از همین نقطات داغ به وجود آمده‌اند.
تا اینجا دیدیم که ماگمای تشکیل شده
در پشته‌های اقیانوس سرد میشوند
و تشکیل لایه‌های جدیدی میدهند.
همین امر آن‌ها را از ایجاد آتش‌فشان‌هایی که
روی زمین فوران می‌کنند، باز می‌دارد.
از طرفی چند پشته قاره‌ای وجود دارد که
ماگما از آنجا به زمین راه پیدا میکند
ولی اکثر آتش‌فشان‌هایی که روی زمین مشاهده می‌کنیم
از فعالیت‌های فرورانش و نقطه داغ ایجاد میشود.
زمانی که سنگ جامد به سنگ مایع تبدیل میشود،
قطعاً چگالی کمتری پیدا میکند.
همین امر باعث میشود تا
ماگما با شدت زیاد در حرکت باشد.
با حرکت این ماگمای داغ، سنگهایی که
در مسیر قرار دارند نیز ذوب میشوند
و به مخلوط ماگما اضافه میشوند.
ماگمایی که به پوسته راه پیدا کرده، تا زمانیکه
فشار به سمت بالای آن بیشتر از
فشار سنگ‌های جامد پوسته است،
به مسیر خود ادامه میدهد.
سپس ماگما در "اتاقک ماگما" زیر پوسته ذخیره میشود
و اگر بخش از زمین ترک بخورد و یا فشار کافی پیدا کند،
با فشار از پوسته زمین بیرون میزند و فوران میکند.
اگر این اتفاق بیافتد، ماگمایی
که اکنون به آن لاوا گفته میشود،
آتشفشان را تشکیل میدهد.
ساختار آتشفشان و شدت فوران آن
به فاکتورهای متعددی بستگی دارد.
یکی از این فاکتورها، جنس ماگما است.
