دایناسور

دایناسورها، (به انگلیسی: Dinosaur) گروهی از خزندگان مهره‌داری بودند که

 برای بیش از ۱۶۰ میلیون سال حاکم اکوسیستم‌هایزمین بودند.

دایناسورها جزو خزندگان بودند و بیشتر از تخم در می آمدند.

 هیچ دایناسوری نمی توانست پرواز کند

 و هیچ دایناسوری در آب زندگی نمی کرد.

بزرگ ترین دایناسورها بیش از 100 پا (30 متر) درازا و بیش از 50 پا (15 متر) بلندی داشتند 

مثل ارجنتینوسوروس Argentinosaurus

کوچک ترین دایناسورها, مثل کمپسوگناتوس (Compsognathus) حدوداً به اندازه یک مرغ بودند. 

بیشتر دایناسورها بینابین این اندازه ها را داشتند.

سوروپودهای (sauropods) گیاهخوار بزرگ ترین حیواناتی هستند که 

تا کنون بر روی زمین قدم گذاشته اند.

 اما نهنگ های آبی رنگ عظیم تر از هر دایناسوری بودند.

مهمترین پیشرفت تکامل خزندگان سازش و سازگاری آنها با 

زندگی خاکی و بیرون از آب بوده است

 بوجود آمدن پوست خشک و شاخی که از بین رفتن آب بدن جلوگیری می‌کند  

وتولید تخمهایی که قادر به تکامل جنین در روی زمین هستند

 در این سازگاری نقش برجسته‌ای داشته است.

دایناسورهای گیاهخوار:

بیشتر دایناسورها گیاه خوار بودند (همچنین علف خوار نامیده می شوند).

 برای مثال, ترایسرتوپ ها (Triceratops) دایناسور گیاه خوار بودند.

دایناسورهای  گوشتخوار:

بعضی از دایناسورها گوشت خوار بودند (برای همین گوشت خوار نامیده می شوند).

 برای مثال تی.رکس T. rex یک دایناسور گوشت خوار بود.

 برخی نظیر تری نازا روس بدنی سنگین و پاهای قدرتمندی داشتند. 

آنها از چنگالها و دندانهای تیز برای کشتن دایناسورهای گیاه خوار استفاده می‌کردند. 

بعضی دایناسورها نظیر دینونی چوس کوچکتر ، سبکتر و سریعتر بودند. 

دینونی چوس دارای پنجه‌ها و چنگالهای بهم پیچیده‌ای بود

 که طی شکار برای دریدن طعمه به سمت جلو به حرکت در می‌آمد. 

آنها دایناسورهای گیاه خوار ، پستانداران و حشرات را می‌خوردند.

بعضی از آنها روی دوپایشان راه می رفتند (آنها جانوران دوپا بودند), 

بعضی روی چهارپا راه می رفتند (آنها چهارپا بودند).

بعضی می توانستند به هر دو شکل راه بروند.

بعضی خصوصیات دایناسورها:

خزندگان کوچک اولیه بدن و دم دراز و 4 اندام کوتاه و 5 انگشت داشتند. 

به جز شکل عمومی ویژگیهای کلی دیگر عبارتند از: 

• افزایش اندازه به نسبتهای بسیار بزرگ در برونتوزورها.
  
  
• بوجود آمدن جوشن و سلاح دفاعی از جمله صفات پوستی و شاخها و یا خارهای سر در بعضی دینوزرها.
  
  
• ساختمان سبک به منظور دویدن تند با 4 یا 2 پا در سایر دینوزرها.
  
  
• سازش با پرواز بوسیله افزودن شدن درازای اندام پیشین و دم 
  
  
• و تکامل پرده‌های پرشی پوست در پتروداکتیلها.

• سازش شدید پوست با زندگی آبی به کمک پاهای بالشتک مانند و بدن دوکی شکل در ایکتیوزرها.
• 
  

بر طبق یک نظریه ابتدایی‌ترین پستانداران تخمهای خزندگان بزرگ را خورده‌اند 

و به موجب نظریه دیگر که پذیرفتنی‌تر است.

 تغییرات آب و هوا مانند کم شدن دما و رطوبت متغیر در خزندگان و مسکنشان تاثیر مخالف گذارده است.

 در نتیجه از بین رفتن خزندگان در اواخر دوره مزوزوئیک برای پستانداران موقعیت مناسبی بوجود آمده

 در آن موقع اندازه پستانداران کوچک بوده و در دوره سوم شروع به تکامل شگفت آوری نموده‌اند.