آتشفشان یک ساختمان زمین شناسی است که به وسیله آن مواد آتشفشانی
(به صورت مذاب ، گاز ، قطعات جامد یاهر 3)از درون زمین به سطح آن راه می یابند.
انباشتگی این مواد در محل خروج، برجستگی هایی به نام کوه آتشفشان ایجاد می نماید.
یک آتشفشان معمولاً یک تپه مخروطی شکل و یا یک کوه میباشد.
که در اثر تجمع مواد مذاب اطراف دودکش که به مخزن مواد در زیر زمین وصل است ایجاد شده است.
مواد مذابی که در زیرزمین قرار دارند و طریق دودکش یا لوله آتشفشانی به طرف بالا حرکت مینمایند
که اصطلاحاً ماگما نامیده میشوند.
اما بعد از اینکه این ماگما از آتشفشان فوران نموده با آن لاوا (گدازه) گفته میشود.
•کوه های آتش فشان در حقیقت زخم ها و تاو لهای پوسته زمین هستند
و در هر کجا که این پوسته زمین سست و نازک شده و یا رخنه ای درآن پدید آمد،آن زخم یا تاول می ترکد.
گدازه هنگامی که از دودکش به خارج حرکت مینماید ماده گداخته سرخ و متخلخلی میباشد
اما در اثر سرد و اکسید شدن به رنگ قرمز تیره، خاکستری و یا رنگهای دیگر تغییر مینماید.
گدازههای خیلی داغ، دارای گاز فراوان همچنین حاوی آهن و منیزیم
به صورت سیال بوده و جریانی نظیر قیر داغ دارند.
در صورتیکه گدازههای سردتر، با گاز کم و درصد بالای سیلیس و سدیم و پتاسیم
جریان آرامی نظیر حرکت عسل غلیظ بر روی شیب دارند.
حوادث فوران آتشفشان نشان میدهد که
این پدیده میتواند باعث تخریب گسترده شهرها و جنگلها شود.
اتاقک ماگما: محلی که قبل از فوران لاوا در زیر زمین در آن جمع میشود
مجرای مرکزی: محل اتصال اتاقک به دهانه
فوران: بیرون زدن ناگهانی لاوا ،خاکستر ،گاز و بخار از کوههای آتشفشانی می نامند.
بالشتک آتشفشانی:این اشکال زمانی پدید می آید که لاوا سریع سرد می شود
مثل زمانی که در آب می ریزد. به لاوایی که به صورت تپه ای سخت می شود.
آتش فشانها از نظر فعالیت به سه دسته تقسیم می شوند.
آتشفشان های خاموش: این آتشفشان ها مدت زمانئ طولانی فوران نکرده اند و هرگز دوباره فوران نخواهند کرد.
آتشفشان های خفته یا نیمه خاموش: این آتشفشان ها حدود 2000 سال فوران نکرده اند،
اما خاموش نیستند،چون در آینده فوران خواهند کرد.
آتشفشان های فعال: این آتشفشان ها به تازگی فوران
سه نوع اصلی کوه آتشفشانی وجود دارد ،
کوههای سپری ، کوههای مخروطی متشکل از خاکستر های آتشفشانی و کوههای مرکب.
اصلاً چرا ماگما فوران میکند؟ جواب سادهاست:
به دلیل قدرت شگفتانگیز گازهای داخل آتشفشان.
مواد تشکیل دهنده ماگما دارای مقدار زیادی گازهای حل نشدهای هستند
که در داخل محلول ماگما شناورند.تا زمانی که فشار سنگهای اطراف ماگما بیشتر از فشار گازهاست،
این گازها در داخل ماگما به طور حل نشده محبوس میمانند.
زمانی که از شدت فشار سنگها کاسته میشود، این گازها اجازه حرکت مییابند
و حبابهایی به نام "حفره" در درون ماگما ایجاد میکنند.