فعالیت دستگاه عصبیمشابه یک دستگاه هدایت الکتریکی است
و باعث هماهنگی و کنترل تمام اعمال بدن میشود.
در مجموع دستگاه عصبی در مورد فرایندهای اطلاعاتی،
چهار نوع فعالیت کلی انجام میدهد که عبارتند از:
دریافت تحریکات وپیامها از محیط داخلی بدن
و محیط خارجی از طریق مسیرهای حسی یا آوران
انتقال اطلاعات از نواحی دورتر بدن به
سیستم عصبی مرکزی (مغز و نخاع)
انجام محاسبه روی پیامهای دریافتی
جهت ایجاد پاسخهای مناسب به موقعیتهای موجود
انتقال سریع اطلاعات از طریق مسیرهای حرکتی یا وابران
به اندامهای عمل کننده، برای کنترل یا انجام فعالیتهای بدنی
دستگاه عصبی از دو نوع سلول تشکیل شده:
نورون (سلول عصبی)
نوروگلی
نورون چیست؟
نورون واحد ساختمانی و فعالیتی سیستم عصبی است.
نورون یک سلول تخصص یافته است که به تنهاییی
به عنوان دستگاه عصبی کوچکی فعالیت میکند.
نوروگلی چیست؟
وظیفه سلولهای نوروگلی، تغذیه،
حمایت و حفاظت از نورونها است
غشایی از جنس چربی و پروتئین
نورونها را از خارج میپوشاند.
این غشا نسبت به بعضی مواد مانند اکسیژن نفوذ پذیر است
و به آنها اجازه عبور میدهد و نسبت به
بعضی از مواد مانند پروتئینها نفوذناپذیر است.
این خاصیت غشای نورون موجب میشود که
ترکیب مواد در داخل نورونها با
ترکیب مواد در محیط خارج نورونها متفاوت باشد.
داخل نورون پتاسیم زیادی وجود دارد.
در حالیکه در خارج نورون سدیم زیادی وجود دارد که
باعث ایجاد اختلاف پتانسیل الکتریکی
یا اختلاف شارژ میان داخل و خارج سلول میشود.
در حالت عادی داخل سلول بار منفی
و خارج آن بار مثبت دارد.
وقتی نورون تحریک میشود،
نفوذپذیری غشا به سدیم زیاد شده
و سدیم زیادی وارد سلول میشود
و از آن جایی که سدیم بار مثبت دارد،
داخل سلول بار مثبت پیدا میکند.
این تغییر بار الکتریکی باعث
انتقال اطلاعات در سیستم عصبی میشود.
نورونها در نواحی اختصاص یافته ای
به نام سیناپس با یکدیگر تماس برقرار میکنند
و پیامهای الکتریکی از طریق آزاد شدن مواد شیمیایی
در سیناپس از یک نورون به نورون بعدی منتقل میشود
تا در نهایت پیامها مسیر مورد انتظار
را در سیستم عصبی طی کنند.