آمیبها یا (Amoeb)
گروهی ازتک سلولی یوکاریوت هستند
که به کمک پاهای کاذب خود قادر به حرکت می‌باشند.
این نوع از آغازیان معمولاً در
خاک‌های مرطوب و در آب زندگی میکنند.
آمیب ها یک زیر رده از پروتوزآ می‌باشند.
از این واژه برای اشاره به گروه
آمیبوزوا (Amoebozoa)
یا برای اشاره کلی به تمامی
تک سلولیهایی که با پای کاذب حرکت میکنند
(آمیب شکلها) استفاده میشود.
آمیب اولین بار توسط
آگوست روزنهوف در سال ۱۷۵۵ میلادی کشف گردید.
کلمه آمیب از ریشه یونانی به معنای تغییر گرفته شده‌است.
حرکت آمیب بوسیله پای کاذب با
تبدیل شدن آندوپلاسم به اکتوپلاسم
یا تبدیل شدن اکتوپلاسم به اندوپلاسم انجام میگیرد.
آمیب ها هم در آب شیرین وهم در آب شور زندگی میکنند،
در خاک های مرطوب نیز به فروانی یافت میشوند.
بیشتر آمیب ها زندگی آزاد دارند
و با آندوسیتوز مواد غذایی مورد نیاز
خود را از محیط اطراف بدست میآورند.
بعضی ازگونه های آنها به صورت انگل زندگی میکنند،
آمیب‌های اسهال خونی باعث بیماری در انسان میشود.
رفتار آمیبی یا جاندار آمیب شکل
به تیپ یاخته یا جانداری گفته میشود که
میتواند شکل خود را تغییر دهد
به ویژه با گستراندن یای کاذب .
آمیبها یک آرایه شناسی واحد نیستند
بلکه در همه نسبتهای عمدهٔ
جانداران یوکاریوت وجود داشته‌اند.
یاخته‌های آمیب شکل تنها در دستهٔ پروتوزوآ نیستند
بلکه درقارچ ها ، جلبکها و جانوران نیز وجود دارند.
حرکت آمیبی شکل:
حرکت آمیبی شکل به معنی
حرکت تمامی یک سلول نسبت به محیط اطراف است
اما باید دانست که علت این نامگذاری
وجود این حقیقت بوده است که
آمیبها به همین روش حرکت میکنند
و مهمترین وسیله را برای
مطالعه این پدیده بدست داده‌اند.
حرکت آمیبی شکل با برآمده شدن یک
پای کاذب از یک انتهای سلول شروع میشود.
پای کاذب تا فاصله زیادی از تنه سلول دور میشود
و سپس به ناحیه جدید بافت که به آن رسیده می‌چسبد
و آنگاه باقیمانده سلول به سوی پای کاذب حرکت میکند.
غشای این انتهای سلول بطور مداوم
به طرف جلو در حرکت است
در حالی که غشای انتهای دست چپ سلول
به تدریج که سلول حرکت میکند بطور مداوم آنرا تعقب میکند.
انواع سلولهایی که حرکت آمیبی شکل دارند
شایع‌ترین سلولهایی که در بدن انسان
حرکت آمیبی شکل نشان میدهند عبارتند
و به صورت ماکروفاژهای بافتی وارد بافتها میشوند.
انواع متعدد دیگری از سلولها میتوانند تحت بعضی
شرایط بوسیله حرکت آمیبی شکل حرکت کنند.
ترمیم آسیب به داخل هر ناحیه آسیب دیده‌ای حرکت میکنند.
حال عادیکاملا سلولهای ثابت و بی‌حرکتی هستند
وارد ناحیه بریده شده می‌گردندتا شکاف را ترمیم کنند.
بعد از بارور شدن تخمک اهمیت دارند.
زیرا سلولهای جنینی در جریان تکامل تشکیلات
اختصاصی غالبا مسافت زیادی را از
ناحیه منشا تا نواحی جدید طی میکنند.
کنترل حرکت آمیبی شکل
مهمترین عاملی که معمولا
موجب شروع حرکت آمیبی شکل میشود
شیمیو تاکسی
از پیدایش بعضی مواد شیمیایی خاص در بافتها ناشی میشود.
ماده شیمیایی که موجب بروز شیمیو تاکسی میشود
یک ماده شیمیو تاکسیک نامیده میشود.
بیشتر سلولهایی که حرکت آمیبی شکل انجام میدهند
به سوی منبع ماده شیمیو تاکسیک یعنی
از یک ناحیه با غلظت کمتر به سوی یک ناحیه
با غلظت بیشتر به حرکت در می‌آیند که
شیمیو تاکسی مثبت نامیده میشود.
پاره‌ای از سلولها به دور از منبع ماده شیمیو تاکسیک
به حرکت درمی‌آیند که شیمیو تاکسی منفی نامیده میشود.
