این اندامک در تمام سلولهای دارای تنفس هوازی
به جز در باکتریها که آنزیمهای تنفسی آنها در
غشای سیتوپلاسمی جایگزین شدهاند وجود دارد.
میتوکندری نیز همانند کلروپلاست از دو غشائ داخلی
و خارجی تشکیل شده است با این تفاوت
که دو غشائ داخلی و خارجی فضای
درون میتوکندری را به دو بخش تقسیم میکند که عبارتند از:
فضای درون میتوکندری
فضای بین دو غشا
درون میتوکندری DNA حلقوی نیز وجود دارد
و میتواند بطور مستقل از سلول نیز همانند سازی کند.
درون میتوکندری مایعی سّیال به نام ماتریکس وجود دارد
که واکنشهای مربوط به
فرایند تنفس سلولی در آن انجام میشود.
تنفس سلولی فرایندی است که طی آن انرژی ذخیره شده
درغذاها (قندها) به
ATP (مولکول سوختی سلول) تبدیل میشود.
در غشا داخلی میتوکندری چین خوردگیهایی وجود دارد
که به آن کریستا گویند
این چین خوردگیها باعث افزایش سطح غشا میشود.
نام «میتوکُندری» ترکیبی است از
دو واژه یونانی Mito به معنای رشته
و chondrion به معنی دانه.
چون این اندامک اغلب رشتهای یا به صورت دانههای کوچک
در سیتوپلاسم همه سلولهای یوکاریوتی وجود دارد.
میتوکندریها محل اکسیداسیون سلولی هستند.
در طی این عمل، کربن دی اکسید تولید میگردد
و این همان کربن دی اکسیدی است که از سلول دفع میشود.
نام میتوکندری ترکیبی است از
دو کلمه یونانی Mito
به معنای رشته و Chandrion به معنی دانه.
چون این اندامک اغلب رشتهای یا به
صورت دانههای کوچک در
سیتوپلاسم همه سلولهای یوکاریوتی وجود دارد.
میتوکندریها در تمام سلولها دارای تنفس هوازی به جز
در باکتری ها کهآنزیمهای تنفسی آنها
در غشای سیتوپلاسمی جایگزین شدهاند وجود دارند.
این اندامکها ، نوعی دستگاه انتقال انرژی هستند
که موجب میشوند انرژی شیمیایی موجود در
مواد غذاییبا عمل فسفوریلاسیون اکسیداتیو ،
به صورت پیوندهای پرانرژی فسفات (ATP) ذخیره شود.
تعداد میتوکندریها در سلول بسته به نوع
ارگانیسمها، بافتها و نوع سلول متفاوت میباشد.
برای مثال سلولهای خونی قرمز، فاقد میتوکندری میباشند
پس انرژی اش را از مسیر گلیکولیزبه دست میآورد
در حالی که سلولهای سازندهکبد
بیش از ۲۰۰۰ میتوکندری در ساختار خود دارند.
میتوکندری مانند کارخانهای باعث تولید انرژی سلول میشود.
ساختارهای میتوکندری به عنوان نیروگاههای سلولی
توصیفمیشوند چرا که بیشتر انرژی شیمیایی سلول
یا همان ATP از میتوکندری تولید میشود.
علاوه بر تولید انرژی سلولی، میتوکندری
وظایف دیگر درون سلولی نیز دارد که شامل
سیگنال دهی، تمایز سلولی، مرگ سلولی
و کنترلرشد و حفظ سلول میباشند.
میتوکندری میتواند در چندین نوع
بیماری تأثیر داشته باشد که از جمله میتوان
به اختلالات میتوکندری و اختلال عملکرد قلبی اشاره کرد.
میتوکندری همچنین میتواند در پروسه پیری نیز مؤثر باشد.
اجزای اصلی غشای پلاسما عبارتند از
فسفولیپید، پروتئین و کربوهیدرات.
فسفولیپیدها مولکولهای آمفیفاتیک هستند
که به طور منظم در غشا
به ترتیب قطبیت آنها سازماندهی میشوند:
دو لایه فسفولیپید ها دو لایۀ لیپیدی غشاء را تشکیل میدهند
به صورتی که قسمت قطبی فسفولیپید ها
(سر آب دوست ) به سمت خارجی لایه
و زنجیرهای فسفو لپید غیر قطبی
(زنجیره های آب گریز)
قسمت داخلی غشاء را می سازند.
پروتئین ها را می توان در دو لایه لیپیدی مشاهده کرد.
علاوه بر این، برخی از کربوهیدرات ها به پروتئین ها
و فسفولیپید های سطح بیرونی غشا متصل هستند.
غشای پلاسما و دیواره سلولی یک چیز نیستند.
غشای پلاسما، که غشای سلولی نیز نامیده میشود،
غشای بیرونی مشترک با تمام سلول های زنده،
ساخته شده از دو لایه فسفولیپید،
پروتئین های جاسازی شده و برخی از کربوهیدرات هایاست.
از آنجا که غشاهای سلولی انعطاف پذیر هستند،
در برخی از انواع سلول ها، ساختارهای خارجی
نیز برای حمایت و محافظت از غشا
مانند دیواره سلولی در سلول های گیاهی
و دیواره کیتین برخی از سلول های قارچی وجود دارد.
اکثر باکتری ها دارای دیواره سلولی بیرونی از
پپتیدوگلیکان ها و سایر مواد آلی هستند.