همانطور که میدانید
نحوه رویش دانه و پیدایش گیاه جوان
در گونههای مختلف گیاهان متفاوت است.
مثلا رویش دانه دو لپهایها
وقتی دانه در محیط مرطوب قرار میگیرد متورم میشود
و ویژگیهای زیر مشخصاند:
ناف
سفت
پشته ناف
پشته ناف محل بینی شکلی است
که در اطراف مقعر دانه و تقریبا
در وسط آن دیده میشود که
در اثر جدا شدن دانه از بندات سفت سوراخ کوچکی است
در پوست دانه که در کنار ناف قرار دارد
و باقیمانده سفت تخمک است.
پشته برآمدگی درازی است که
از مجاورت ناف شروع میشود
و در طرف مقابل سفت قرار میگیرد.
پشته همان پایه بند است
که با پوست دانه جوش خورده است.
در اثر جذب آب بوسیله دانه ، پوست دانه میترکد
سپس بلافاصله ریشهچه از ناحیه سفت بیرون میآید.
از این لحظه به بعد برحسب نوع گیاه
مراحل رشد به دو شکل متفاوت
برون خاکی و درون خاکی پیش میرود.
رویش برون خاکی
مثلا در دانه لوبیا ، پس از خروج
ریشه چه از ناحیه سفت محور زیر لپه رشد طولی
و اغنا حاصل میکند انتهای بالایی این انحنا
به تدریج به حالت مستقیم در میآید
و لپه را از زیر خاک بیرون میآورد.
در نتیجه لپهها در بالای سطح خاک یعنی در هوا قرار میگیرند.
در همین هنگام ساقچه که بین لپهها قرار دارد رشد میکند
و برگهای حقیقی و نیز قسمتی از ساقه
را بالای لپههاست بوجود میآورد.
رویش برون خاکی
مثلا در دانه نخود
محور زیر لپه رشد طولی حاصل نمیکند
و لپهها همراه با پوشش دانه در زیر خاک باقی میمانند.
ساقچه ساقهای را بوجود میآورد که
پس از تولید انحنا فقط تا زیر سطح خاک بالا میآید.
سپس رشد میکند و بطور مستقیم بالا میآید
لپهها نیز در زیر خاک پس از
اتمام شدن اندوخته غذایی از بین میروند.
رویش دانه تک لپهای
مثلا در رویش ذرت و دیگر گیاهان تیره گندم
دانه که حاوی سپر و بقایای آندوسپرم است
در زیر خاک باقی میماند.
قاب ساقه که در واقع قسمتی از لپه است
ضمن بیرون آمدن از خاک از ساقه چه محافظت میکند.
ریشههای اولیه که از ریشه چه بوجود میآیند
هرگز بزرگ نمیشوند
و حتی ممکن است موقتی باشند
اما چند ریشه ثانویه که در حقیقت ریشههای نابجا هستند
و از ریشههای اولیه محکمترند به آنها افزوده میشوند.
گرههایی که از آنها ریشه نابجا تولید میشوند
قسمتی از ساقچهاند. بنابراین با رویش دانه
از سطح بالا میآیند برگهای جوان گندمیا ذرت
ضمن خروج از خاک بوسیله قاب ساقه محافظت میشوند.
و با تشکیل دانه پایان مییابد.
پس از لقاح تخمک به دانه
و دیواره تخمدان به صورت تغییر شکل مییابند
دانه بر اثر پاره شدن یا خراب شدن میوه آزاد میشود.
گیاهان از دانه می آیند.
هر دانه حاوی یک گیاه ریز است
که منتظر شرایط مناسب است
تا جوانه بزند
یا شروع کند به رشد کردن.
دانه ها تا زمانی منتظر جوانه زدن می مانند
که سه نیازشان برطرف شود:
آب، دمای یا گرمای (نور)مناسب
و موقعیت خوب مانند خاک خوب
در مراحل اولیه رشد،جوانه
به غذایی که در دانه ذخیره شده وابسته است
تا به قدری بزرگ شود که برگهایش از
طریق فتوسنتزشروع به ساختن غذا کند.
ریشه جوانه به داخل خاک هل داده میشود
تا گیاه جدید را محکم کند
و آب و مواد معدنی را از خاک جذب کند
و ساقه با برگ های جدید به سمت
بالا و به سوی نور هل داده میشود.
مرحله جوانه زدن
موقعی که یک جوانه از خاک ظاهر میشود تمام میشود.
اما گیاه رشد نکرده است بلکه فقط شروع به رشد کرده است.
گیاهان
به آب، گرما، مواد مغذی ازخاک و نور نیاز دارند
تا به رشدشان ادامه دهند.